مطالعه رقابت دو گونه مرتعی Bromus tomentellus و Poa pratensis به منظور حفاظت آنها در اکوسیستم های مرتعی

روابط متقابل بین دو گیاه، استقرار و بقای¬ آن¬ها را تحت تأثیر قرار می¬دهد، بنابراین آگاهی از چگونگی وقوع این روابط می¬تواند برای حفاظت گونه¬های مرتعی و برای پیشگویی روند تغییرات پوشش گیاهی و مدیریت اکوسیستم¬ها در یک منطقه استفاده نمود. این تحقیق به¬منظور مطالعه پتانسیل رقابت بین دو گونه مرتعی Bromus tomentellus و Poa pratensis و بررسی تأثیر رقابت اندام¬های هوایی و زمینی در قالب کار آزمایشگاهی و نمونه برداری از مراتع سرعلی¬آباد استان گلستان انجام شد. این آزمایش به صورت طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار (دو تیمار شاهد و دو تیمار رقابتی) در سال 1395 در محل گلخانه دانشگاه گنبد کاووس صورت گرفت. جهت کشت گیاهان و محیط رقابت از گلدان¬های پلاستیکی به قطر و ارتفاع 22 سانتی¬متر استفاده شد. گلدان¬ها از خاک غنی پر شده و طبق الگوی مشخص، کشت با بذر صورت گرفت. آبیاری گلدان¬ها هر روزه انجام شد. تنک کردن گونه¬های کشت شده جهت رسیدن به تراکم مورد نظر صورت پذیرفت. بررسی وضعیت پوشش تاجی این دو گونه در عرصه مراتع سر¬علی¬آباد گرگان انجام شد. نتایج نشان داد که وزن خشک اندام هوایی و ارتفاع گونه B. tomentellus در تیمار شاهد و تیمار رقابت اختلاف معنی¬داری از نظر آماری ندارد اما در وزن خشک اندام هوایی و ارتفاع گونه P. pratensis بین تیمار شاهد و تیمار رقابت اختلاف معنی¬داری از نظر آماری مشاهده شد. نتایج نشان داد که بین تیمار شاهد و تیمار رقابت عملکرد وزن خشک اندام زمینی و طول ریشه در هر دو گونه مورد مطالعه معنی¬دار است. نتایج بخش اندام هوایی در آزمایشگاه نشان می¬دهد که گونه B. tomentellus در رقابت با گونه P. pratensis مغلوب نشده است و توانسته است پاسخ جبران دهد اما میزان عملکرد گونه P. pratensis در رقابت با گونه B. tomentellus در داخل گلدان کاهش یافته است و پاسخ جبران مشاهده نشده است. نتایج حاصل از اندازه¬گیری پوشش گیاهی در منطقه حفاظت شده سر¬علی¬آباد نشان داد که درصد پوشش تاجی گونه B. tomentellus دو برابر گونه P. pratensis می¬باشدکه بیان¬گر برتری و غلبه گونه B. tomentellus به گونه P. pratensis می¬باشد و داده¬های آزمایشگاهی تایید می-گردد.